Taşlar yerinde ağır...

Dün Fatih Akın'ın son filmi Yaşamın Kıyısında'yı, bugün de Tony Gatlif'in Gadjo Dilo'sunu seyrettim. Fatih Akın Almanya'da yaşan Türk kökenli bir yönetmen, Tony Gatlif de Fransa'da yaşayan Cezayir kökenli bir yönetmen. İki film de "öteki"yi anlatıyor. Zannımca iki yönetmen de öteki olmayı iyi biliyorlar. Yaşadığımız günlerde bizim dışımızdaki herkes öteki. Kimlik politikaları tüm dünyayı kasıp kavuruyor. Etnik kimlikler, dini kimlikler, politik kimlikler. Bizim dışımızdaki herşey ya kötü ve düşman; savaşılması, yok edilmesi, yola getirilmesi gerekiyor ya da ilginç; incelenmesi, pohpohlanması, acınması, "ortaya çıkarılması", hatta pazarlanması gerekiyor. İkinci düşünce de en az birinci kadar tehlikeli, değil mi?

Sözlükte Tony Gatlif ile ilgili "Emir Kusturica için 'aman ne de güzel anlatmış çingeneleri' diyenlere verilebilecek en iyi cevap Tony Gatlif filmleridir. Tony Romanlar ile film çekmeye gittiğinde 'aha film yönetmeni' geldi demez Romanlar, 'aha bizim Tony gelmiş' derler." diye bir yazı var. Almanya'daki Türkleri anlatırken Fatih Akın ne kadar rahat. İki yönetmen de filmlerinde kendi kimliklerinin ne kötü, ne de ilginç olduğunu, insana dair olduğunu anlatıyorlar. Acıyı, sevgiyi, coşkuyu, nefreti, inadı, kendi dilince, kendi halince, kendi coğrafyanda ve öznel şartlarında geliştirdiğin şekilde yaşamanın ne düşmanlığı ne de ilginçliği hak ettiğini anlatıyorlar.